Xéo xắt hay xéo sắc, nó mang ý nghĩa như thế nào và dùng sao cho đúng chắc hẳn vẫn còn nhiều người băn khoăn về điều này. Cùng theo dõi những phân tích dưới đây để hiểu chi tiết về các cụm từ này.
Xéo xắt hay xéo sắc - Hiểu nghĩa của từ xéo sắc
Trước hết chúng ta cùng đi sâu phân tích nghĩa của từ xéo sắc.
Âm s, x luôn là một trong những âm gây dễ nhầm lẫn chính tả nhất với người dùng. Đặc biệt với từ Xéo xắt hay xéo sắc lại càng khó hiểu hơn.
Xéo sắc được hiểu như là một lời khen ẩn ý đầy tinh tế nhưng cũng là một công cụ sắc bén để ám chỉ về một điều không hay ho. Do đó sử dụng từ này cũng cần lựa chọn tình huống để người nghe không cảm thấy đang bị mỉa mai, hạ thấp, xúc phạm hay hiểu lầm không đáng có. Từ này được sử dụng khá phổ biến nhưng nghĩa chi tiết cụ thể đầy đủ chưa hẳn ai cũng hiểu hết.
Định nghĩa xéo sắc
Xéo sắc thuộc từ loại tính từ, nó mang ý nghĩa miêu tả về lời nói có tính đả kích làm cho người nghe không hài lòng, thậm chí gây khó chịu và tổn thương. Những lời nói ấy mang những ẩn ý sâu xa qua cách dùng từ ngữ biểu đạt tinh vi và sắc bén.
Xéo sắc còn dùng để mô tả về những người nhỏ nhen, đanh đá, chua ngoa, không biết điều. Những người hay soi xét sự việc ở góc nhìn không tích cực, thường soi mói, xét nét người khác và thường nói lời cay nghiệt miệt thị, làm nhục người khác.
Dưới cái nhìn về ngôn ngữ văn học thì từ xéo sắc hàm chứa sự đa dạng, tinh tế trong ngôn ngữ. Nhưng cách sử dụng nếu không khéo léo sẽ gây ra xung đột, không tích cực trong giao tiếp mà một bên sẽ chịu tổn thương.
Nguồn gốc xéo sắc
Từ xéo sắc được ghép bởi hai từ: Xéo và sắc
Xéo: Là từ mang nhiều ý nghĩa
Nghĩa thứ nhất của xéo ý chỉ hành động giẫm, đạp bừa, mạnh lên một thứ gì đó. Ví dụ như: Xéo lên con giun.
Nghĩa thứ hai của xéo ý chỉ hành động đi biến đi, rời nhanh khỏi một nơi nào đó. (Mang nghĩa không tích cực, coi khinh mà ý chỉ đuổi đi, cút đi, xéo nhanh khỏi nơi này).
Nghĩa thứ ba của xéo ý chỉ là bị chéo vẹo, xô lệch, không thẳng trực diện. Thường sử dụng trong cắt vặt gì đó bị xéo hay trong cái nhìn, liếc xéo sang nơi khác, không nhìn thẳng.
Sắc: Cũng là từ mang rất nhiều nghĩa khác nhau.
Nghĩa thứ nhất của sắc sử dụng với vai trò là danh từ ý chỉ tên gọi của một loại thanh điệu trong tiếng Việt (đó là thanh sắc) hoặc chỉ màu sắc hay ngụ ý nói về vẻ đẹp của phụ nữ như “sắc đẹp”.
Nghĩa thứ hai của sắc với vai trò là tính từ ý chỉ thứ gì đó có cạnh rất mỏng, nhọn, sáng dễ cứa đứt các vật khác. Như lưỡi dao sắc, lưỡi kiếm rất sắc.
Nghĩa thứ ba của sắc còn được hiểu là tỏ ra rất nhanh nhẹn, tinh anh. Ví dụ người có đầu óc sắc bén.
- Kết hợp thành xéo sắc là một tính từ ý chỉ về lời nói thâm sâu, khó chịu, khó lọt tai, công kích đối phương. Hiểu ngắn gọn là đá đểu, mỉa mai, cà khịa, nói bóng gió, nói kháy đối phương...
Xéo xắt hay xéo sắc, từ nào mới viết đúng chính tả?
Xéo sắc với ý nghĩa đã phân tích trên đây chắc chắn là từ được viết đúng chính tả.
Còn xéo sắt mặc dù được rất nhiều người dùng trong văn nói nhưng thực tế nó lại là từ hoàn toàn sai chính tả. Nhiều người đang nói sai mà không hề biết là từ xéo xắt là sai.
Xéo xắt hay xéo sắc, các sắc thái sử dụng phổ biến
Với đa ý nghĩa của từ xéo sắc sẽ đi kèm các cách sử dụng khác nhau. Dưới đây là các cách dùng phổ biến nhất.
Mang ý nghĩa châm biếm, mỉa mai, nói kháy
Hàng xóm hay xéo sắc nói rằng, con gái cô ấy hư hỏng là do cô nuông chiều nó.
Bề ngoài bà ấy có vẻ hiền lành nhưng lại hay nói lời xéo sắc khiến hàng xóm khó chịu.
Ở văn phòng, cô ta hay nói xéo sắc, đặt điều cho đồng nghiệp sau lưng họ.
Mang ý nghĩa bóng gió, thâm sâu
Hãy để ý lời nói của bạn, đừng xéo sắc với cấp trên.
Anh ta hay nói lời ngọt ngào nhưng ẩn ý đầy xéo sắc.
Mang ý chỉ về sự nhạy bén, sắc sảo, tinh nhanh
Nữ thư ký rất xéo sắc, ứng xử nhanh nhạy trong mọi tình huống tiếp khách.
Lời văn trong bài viết đăng trên báo đầy xéo sắc, phơi bày một sự thật mà không ai dám nói ra.
Cô ấy vào vai diễn thật xéo chua ngoa sắc khiến ngoài đời gặp ai cũng bị ghét
Xéo sắc vừa là từ khen, vừa là từ đá đểu, mỉa mai công kích. Do đó khi sử dụng trong các tình huống giao tiếp cần hết sức khéo léo để không dẫn đến những hiểu lầm đáng tiếc.
Như vậy với chi tiết những phân tích về Xéo xắt hay xéo sắc trên đây, cách sử dụng từ đúng chính tả đã giúp bạn có thêm thật nhiều kiến thức để phân biệt hai cụm từ khó này. Hãy sử dụng xéo sắc đúng ngữ cảnh, ngữ nghĩa để đạt hiệu quả trong giao tiếp nhé!